Upamiętnienie Żydów ze Szczebrzeszyna – Ofiar Zagłady
Naszą intencją jest upamiętnienie ponad dwóch tysięcy ofiar Zagłady, żydowskich mieszkańców Szczebrzeszyna i Żydów przywiezionych do miasteczka z różnych stron Europy, którzy pochowani są w czterech nieoznakowanych i niezabezpieczonych masowych grobach znajdujących się na cmentarzu żydowskim.
Przeprowadzimy kwerendy, odnajdziemy relacje świadków, przeanalizujemy zdjęcia lotnicze z czasów wojny, zbadamy teren georadarem. Masowe groby, we współpracy z Komisją Rabiniczną ds. cmentarzy oraz Fundacją Zapomniane, zostaną wpisane do oficjalnego rejestru, wyznaczone zostaną ich granice, a miejsca zostaną zabezpieczone. W ich pobliżu ustawimy pomnik upamiętniający wszystkie ofiary z wymienionymi nazwiskami.
Jako działania towarzyszące zorganizujemy:
- Społeczne porządki na cmentarzu z mieszkańcami Szczebrzeszyna.
- Wyposażymy cmentarz w tablice edukacyjne w polskiej, angielskiej i hebrajskiej wersji językowej.
- Wycieczki pamięci dla mieszkańców miasta do obozu zagłady w Bełżcu.
- Wycieczki dla mieszkańców po żydowskim Szczebrzeszynie.
- Publikację audiobooka książki „Szebreszin” Philipa Bibela.
- Warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży „Sztuka wspólnego bycia”.
- Wykład przybliżający zagadnienie traumy transgeneracyjnej.
- Koncert kadiszowy.
- Wspólną kolacja dla gości, potomków Żydów szczebrzeskich i mieszkańców Szczebrzeszyna.
Ideą naszych działań jest upamiętnienie żydowskich mieszkańców Szczebrzeszyna oraz pobudzenie lokalnej społeczności do działania, zwrócenie uwagi na spowodowaną Zagładą wyrwę w społecznej tkance miasta.
Finałem projektu będzie uroczystość na cmentarzu wieńcząca prace. Chcemy zorganizować symboliczny pochówek ofiar, dlatego przeprowadzimy go z godnością i w uroczysty sposób z udziałem potomków szczebrzeskich Żydów, rabina, przedstawicieli innych wyznań, lokalnej społeczności i gości, odczytując ponad 2000 ofiar z imienia i nazwiska.
Żywi zamykają oczy zmarłym,
zmarli otwierają oczy żywym,
ulatuje okrzyk przez komin
przemieszany z wyciem wiatru żartobliwym.
Witold Dąbrowski
Współpraca:
Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
Fundacja Zapomniane
Fundacja Ośrodka Karta
Komisja Rabiniczna ds. cmentarzy